برخی کتابهای "معماری سازمانی" در رشته مدیریت با یک مثال کلاسیک شروع می شود: "عمارت وینچستر"! خانه ای که در یک دوره زمانی 38 ساله (1922-1884) توسط چندین گروه معماری ساخته شده است. این عمارت عظیم اما عجیب دارای 160  اتاق، سیستمهای قدیمی و جدید گرمایشی، چندین آسانسور، 47 بخاری، چلچراغهای بزرگ و کوچک، و ... است بعلاوه  ی درها و پنجره هایی که به دیوار باز می شوند! راه پله هایی که به هیچ جا ختم نمی شوند و تعداد بیشمار دیگری راه پله، در و پنجره اضافی و ...



آنچه که بررسی این عمارت را مهم می‌کند، تجسمی است که می‌تواند در رابطه با وضعیت فعلی بسیاری از سازمانها و سیستمهای اطلاعاتی و ارتباطی آنها در ماایجاد نماید. در واقع اگر زیرساختها و سازه بلوکهای سیستمهای اطلاعاتی اغلب سازمانها را با معادلهای ساختمانی آن جایگزین کنیم، دقیقاً به عمارتهائی نظیر وینچستر خواهیم رسید. عماراتی که هر چند ظاهری آراسته داشته و هزینه و زمان زیادی جهت ایجاد آنها صرف شده‌است، ولی چون بر اساس معماری معینی بنا نشده‌اند، فاقد کاربری لازم بوده و در بهترین حالت به درد فعالیتهای توریستی و موزه‌ها می‌خورند. در این مورد می‌توان با دقت بیشتری به مشخصات این عمارت توجه کرد. با توجه به موارد فوق می‌توان دید که نکات زیر در رابطه با این عمارت قابل توجه هستند:

• عدم وجود راهبرد: عمارت فوق در عین حالی که دارای اتاقهای بیشمار (به اندازه یک هتل)است، دارای سالنهای متعدد پذیرائی و رقص و غیره نیز هست که آن را از یک خانه مسکونی دور کرده و بیشتر به یک هتل شبیه کرده‌است.
• عدم وجود نقشه فنی: در ساخت عمارت از هیچ نقشه فنی که نشان دهنده طراحی عمارت مورد نظر باشد استفاده نشده‌است. نقشه‌های موجود مربوط به بخشهای خاصی از عمارت است.
• عدم توجه به نیازمندیهای واقعی: در انتخاب و ساخت بخشهای مختلف عمارت اعم از درها، پنجره‌ها، سقف، کف پوش و غیره به نیازمندیهای واقعی توجه نشده و صرفاً به خاطر اینکه فعالیت‌های ساختمانی متوقف نشده و یا بدلایلی تجملاتی اقدام به انجام آنها شده‌است.
• زمان غیرمعقول: ۳۸ سال برای ساخت عمارت صرف شده‌است.
• هزینه غیرمعقول: ۵٬۵ میلیون دلار صرف ساخت این عمارت شده‌است.
• حضور نسلهای مختلفی از سبکها و سیستمها: در این عمارت شاهد انواع سیستمهای گرمائی(سه نوع بخاری معمولی، سیستم بخار، و سیستم هوای گرم ) هستیم. علاوه بر آن عمارت فوق که تنها دارای دو طبقه‌است، دارای سه آسانسور مستقل است که راه اندازی آن بیشتر حالت تجملی و پرستیژ داشته‌است تا یک نیاز واقعی.
• غیرقابل توسعه: توسعه عمارت فوق بدون تخریب بسیاری از قسمت‌های اصلی آن مقدور نیست.
• بسیار پیچیده: تعدد راهروها، درها، پنجره‌ها، راه پله‌ها و اتاقها وضعیتی را بوجود آورد است که براحتی در آن گم میشوید. در واقع به همین دلیل این خانه از مدتها پیش به خانه ارواح جنگهای داخلی آمریکا معروف بوده‌است
  
  منبع: کتاب مقدمه‌ای بر معماری سازمانی، نوشته عسگر صمدی اوانسر.

 

/**/